Meer dan één derde van de Europeanen heeft een leesbril nodig om scherp te kunnen zien dichtbij. Dat wordt veroorzaakt door presbyopie: dit is het verlies van je focusmechanisme voor dichtbij wanneer je ouder wordt. De meeste mensen lossen dit op door een leesbril, door een multifocale bril, multifocale lenzen of door een ingreep: een ooglaserbehandeling of het plaatsen van multifocale inplantlenzen.

Nu zijn er studies lopende die twee experimentele druppels testen om dit probleem op te lossen. Er zijn twee soorten druppels die hopelijk kunnen helpen: druppels die de pupil verkleinen (miotica) en druppels die de eigen lens weer soepeler maken zodat die weer dichtbij kan focussen.

Miotica

Deze druppels verkleinen de pupilopening. Ze werden vroeger frequent voorgeschreven voor het behandelen van glaucoom, dus ze hebben al een gekende veiligheid bij de mens. Doordat ze de pupil kleiner maken onstaat er een ‘pinhole effect’. Dit effect kan je zelf uittesten: wanneer je zelf door een zeer klein gaatje kijkt wordt alles scherper, zowel veraf als dichtbij. Ook bij het lezen is dat het geval: het leeszicht wordt scherper. Er is echter 1 nadeel aan verbonden: een kleinere pupil laat ook minder licht door. Overdag is dat geen probleem, maar ’s nachts moet je pupil groot genoeg zijn om ook in het duister met de auto te kunnen rijden.  Er is op dit moment een druppel van de firma Allergan die in een fase 3 studie onderzocht wordt.

Lensversoepelende druppels

Deze druppels pakken eerder de oorzaak van het probleem aan. Een leesbril heb je nodig omdat je eigen focussysteem niet meer werkt: er zit een spier rond je lens, en wanneer deze spier samentrekt verandert de vorm van je ooglens waardoor je beter kan lezen. Met de leeftijd verliest deze spier aan kracht en wordt ook de lens rigider waardoor hij niet meer dichtbij kan focussen. Er is nu een druppel van de firma Novartis in fase 2 studie (vrij vroeg dus) die de lens soepeler zou maken en hopelijk de klok enkele jaren kan terug draaien.

Gaan deze druppels even goed werken als een leesbril?

De beperkte resultaten tonen toch dat patiënten een duidelijke winst hebben in leeszicht. Sommigen winnen tot 7 lijnen in leeszicht, wat we een zeer goed resultaat kunnen noemen. Het effect is echter wel duidelijk afhankelijk van persoon tot persoon en vooral van het stadium van de presbyopie. Er zijn ook frequent nevenwerkingen gerapporteerd zoals hoofdpijn, verminderd zicht ’s nachts en minder contrastzicht. Het probleem hiermee helemaal oplossen is dus nog niet mogelijk. De studies zitten ook nog in een vroeg stadium waardoor je zeker nog geen conclusies kan trekken.